Anasayfa
Sinema Televizyon Yapımcılığı
| ||||||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||||||
| Detaylar | 
| |||||||||||||||||||
 A ‘dan Z ‘ye Kamera Televizyon Film Yapım Yönetim
A. Kadir DEMİRCAN Hüsamettin KURT A Kadir Demircan Araştırmacı Yazar Kırsal TV http://www.mogulus.com/kirsaltv Komedi TV www.mogulus.com/komikfilm İslamTV http://www.mogulus.com/islamitv Keşif TV www.mogulus.com/kesiftv Türkiye İşTV http://www.mogulus.com/turkiyeistv Gönen TV www.mogulus.com/gonentv Tarım TV http://www.mogulus.com/tarim_tv Köy TV http://www.mogulus.com/koytv Oya TV http://www.mogulus.com/oyatv10 GönTAM TV http://www.mogulus.com/oyatv Gönen Haber TV http://www.mogulus.com/kesiftv10 Alaşar TV http://www.mogulus.com/tarimtv
A Kadir Demircan’ın Hayat Hikâyesi Video Filmini İzlemek İçin Tıklayın Editör A Kadir Demircan 05366062730 0266.7726603 akadirdemircankesiftv@hotmail.com
Önemli Açıklama Bu kitap bazı iletişim fakültelerinde ders ve yardımcı ders kitabı olarak okutulmaktadır. Bu bizim için büyük bir gurur ve onur kaynağıdır. Bu kitapdan hiçbir ticari gelirimiz veya beklentimiz olmadı ve olmayacaktırda. Amacımız içinde yaşadığımız bu topraklara ve bu toprakların çocuklarına karınca kaderince de olsa bir bedel ödeyebilmiş, faydalı olabilmiş olmaktır. Hareket noktamız “İnsanların hayırlısı insanlara faydalı olanıdır” sözüdür. Hiçbir ticari amaç ve çıkarımız olmadığı, amacımızın sadece hizmet olduğu için, bu kitabımızı internetten indirerek yararlanabilir, nüshalarını bizden izin almaksızın çoğaltabilir, alıntılarınızda kaynak göstermeden kullanabilir ve yayınlayabilirsiniz. Ayrıca diğer bir kitabımız olan “Dini ve Milli Açıdan Sinema ve Televizyon Yapımcılığı” isimli kitabımızdan da aynı şekilde yararlanabilirsiniz. Teşekkür ederiz. demircanaktif@hotmail.com A Kadir Demircan Hüsamettin Kurt 2006
İÇİNDEKİLER Teknik kelimeler sözlüğü............................................ Teknik deyimler ve komutlar....................................... Kamera ve tarihi gelişimi............................................ Televizyon................................................................... Televizyon tarihi gelişimi............................................. Film kameraları........................................................... Sineme tarihi............................................................... Kullanım alanlarına göre kamera çeşitleri.................. TEMEL BİLGİLER VE KURALLAR Kompozisyon ve kompozisyon kuralları..................... Çekim ölçekleri ( planları ).......................................... Kamera açıları............................................................ Kamera hareketleri..................................................... Noktalama ve noktalama çeşitleri............................... Aks çizgisi ( aksiyon )................................................. Alan derinliği............................................................... Acil durumlarda beyaz denge ayarı............................ Beyaz denge ayarı hafızası........................................ Dipfocus ayarının yapılışı........................................... Hareketli sahnelerin çekimi......................................... Durağan ( sabit ) sahnelerin çekimi............................ Kamera ile haber toplama ve olaylı sahnelerin çekimi.......................................................................... Işık kaynaklarına göre renklerin oranları.................... Işık.............................................................................. Işık çeşitleri................................................................. Işık kaynakları ve renk ısı dereceleri.......................... Çekim için ideal ışık ortamları..................................... Aydınlatma.................................................................. Aydınlatma araçları ve aydınlatmada kullanılan spotlar......................................................................... Aydınlatma çeşitleri.................................................... Aydınlatmada kullanılan ışık çeşitleri ve özellikleri..... Aydınlatma düzeni örnek şemaları............................. Aydınlatmada kontrast oranı....................................... Kompozisyon oluşturma yönünden aydınlatma çeşitleri........................................................................ Psikolojik amaçlı aydınlatma..................................... Kameramanlara tavsiyeler.......................................... Kasetlerin bakımı kullanımı ve arşivlenmesi............... Kazanç verme............................................................. Kontrast çekim............................................................ Manual ( elle ) netlik ayarlaması................................. Otomatik netlik ayarlaması......................................... Objektifler.................................................................... Kullanım sahası ve açılarına göre objektifler.............. Objektiflerin bakımı ve temizliği.................................. Objektif görüş açılarının değiştirilme nedenleri........... Stüdyo kuralları ve stüdyo çekimi............................... Gizli çekim.................................................................. Kapalı devre ve kablolu tv yayınları............................ Naklen yayın- Canlı yayın...........................................
TEKNİK VE ELEKTRONİK CİHAZLAR Kamera sehpaları ve kullanım alanları....................... Ses ve sesin özellikleri............................................... Mikrofonlar.................................................................. Yapılarına göre mikrofonlar........................................ Ses toplama alanlarına göre mikrofonlar.................... Kullanım alanlarına göre mikrofonlar.......................... Kulaklık....................................................................... Video kaset çeşitleri ve özellikleri............................... Kasetlerle ilgili teknik notlar........................................ Batarya ve şarj cihazları............................................. Şarj cihazı ve bataryaların ortak özellikleri................. Kullanımda ve şarjda dikkat edilmesi gereken kurallar........................................................................ Bataryaları kullanma ve şarj etme.............................. Elektronik görüntü efekt cihazları............................... Elektronik grafik ve resim cihazları............................. Elektronik yazı cihazları.............................................. Resim seçme masası................................................. Görüntü ses kayıt cihazları.........................................
PROFESYONEL SİSTEMLER
Profesyonel ( broadcast ) kamera sistemleri.............. Analog sistemin genel özellikleri................................. Dijital sistemin genel özellikleri................................... Renk barı almak......................................................... Siyah- beyaz ayarının yapılışı.................................... Profesyonel kameralarda kullanılan dahili filtreler...... Kamera objektifinin önüne takılan dahili filtreler......... Filtre faktörü................................................................ Değişik amaçlı kullanılan filtreler................................ Renkli filmler için kullanılan filtreler............................. Siyah beyaz filmler için kullanılan filtreler................... Kamera objektif bölümü.............................................. Kamera ön panel fonksiyonları................................... Kamera vizör bölümü.................................................. Kamera sol yan panel fonksiyonları............................ Kamera gösterge panosu........................................... Kamera ses kanalları.................................................. Kamera bağlantı kontrol panosu.................................
Kamera sağ yan panel fonksiyonları.......................... Kamera arka panel fonksiyonları................................ Kamera üst panel fonksiyonları.................................. AMATÖR SİSTEMLER Amatör kameraların genel özellikleri.......................... Kamera ile ilgili teknik notlar....................................... Amatör kameraların teknik donanımları ve içerikleri....................................................................... Amatör kameraların fonksiyonları............................... Amatör kamera vizöründeki göstergeler..................... Amatör kameralarda kullanılan filtreler....................... Amatör kameraların aksesuarları............................... Amatör kameraların kullanımı arızaları ve giderilmesi Çekimde dikkat edilecek konular................................ YAPIM –YÖNETİM Film yapım ve yönetiminin temel kuralları.................. Televizyon yapımının ortaya çıkma safhaları............. Program yapımında araştırma bilgi toplama metodu ve önemi..................................................................... Senaryo ve senaryo yazım kuralları........................... Sahne, dekor.............................................................. Sahne unsurları.......................................................... Yapım ekibi ve görevleri............................................. Sunucu ve konukların uyması gereken kurallar.......... Prodüksiyon çalışmalarında sahne ve kamera hareketleri................................................................... Çevrinme.................................................................... Çevrinme hızı.............................................................. Çekim teknikleri.......................................................... Başlıca tv program türleri ve örnekleri........................ Haber program örnekleri............................................. Haber.......................................................................... Haberin alınışı ve sunuluşu........................................ Haber alanları............................................................. Muhabir....................................................................... Tv haberciliğinde temel kurallar.................................. Görüşme, ropörtaj, mülakat........................................ Açıkoturum ve tartışma programları yöneticiliği.......... Filmlerin arşivlenmesi ve değerlendirilmesi................ Jenerik........................................................................ Müzik kullanımı........................................................... Montaj ( kurgu ) ve çeşitleri........................................ Assemble kurgu.......................................................... İnsert kurgu................................................................. Televizyon ve etkileri..................................................
BASIN KARTLARI YÖNETMELİĞİ ULUSAL MEDYA REHBERİ Basın kartları yönetmeliği........................................... Ulusal yayınlar Televizyonlar............................................................... Haber jansları............................................................. Gazeteler.................................................................... Dergiler....................................................................... Haberlerin alınışı ve sunuluşu.................................... Haber alanları............................................................. Muhabir ve özellikleri.................................................. Televizyon haberciliğinde temel kurallar..................... Görüşme, ropörtaj, mülakat........................................ Açık oturum ve tartışma programları yöneticiliği......... Filmlerin arşivlenmesi ve değerlendirilmesi................ Jenerik........................................................................ Müzik kullanımı........................................................... Montaj ( kurgu ) çeşitleri............................................. Assemble kurgu.......................................................... İnsert kurgu................................................................. Televizyon ve etkileri.................................................. TEKNİK KELİMELER SÖZLÜĞÜ-A- ABC: Automatic Brightness Control. Televizyonda otomatik parlaklık kontrolü. AC İN:Alternatif akım elektrik girişi. AC OUT: Alternatif akım elektrik çıkışı. ACC: Automatic Contrast Control. Televizyonda ve kamerada görüntüdeki karşıtlık ayarı. ACT:Automatic Colour Tracking. Otomatik renk izleyici. Video kameralarda kullanılan ve poz ayarı ile beyaz dengesini ( white balance) otomatik olarak ayarlayan sistem. Actuatör: Hareket kolu. Uydu yayını alan parabolik anteni clarke kuşağındaki uydularla yönlendirmekte kullanılan motoru hareket ettirir. ACTV:Advanced Compatible Television. Klasik televizyonlardan daha iyi resim kalitesi olan, HDTV sistemine geçiş olarak kabul edilen tv yayın sistemi. AF:Automatic Focus. Kameralarda netliğin otomatik olarak yapılmasıdır. AFC: Automatic Frequency control. Otomatik frekans kontrolü. Televizyonda frekans kaymalarını önler. Bu düğmeye basıldığında televizyonda seçili olan istasyonun frekansına kilitlenir ve görüntü bozulmaz. Çoğu televizyonlarda bu işlem otomatiktir. AGC: Automatic Gain Control. Kamerada ışığın yetersiz geldiği durumlarda görüntünün video seviyesini (parlaklığını) artıran fonksiyon. Advance: İlerleme, ileri Akustik: Sesin özelliklerini inceleyen bilim dalı. Alan Derinliği: Vizörden görülen net alan. Odaklama yapılan cismin önünde arkasında kalan net bölge. Alimentation: Video cihazın elektrikle beslenmesi. Bazı videolarda kasetin takılmasıyla beslenme devresi otomatik olarak açılır. Amplifikatör: Elektiriksel işareti veya sinyali güçlendiren aygıt. Anten: Elektromagnetik enerjiyi boşluğa yayan ve boşlukta bulunan elektromagnetik enerjiyi alan araca denir. APS (Automatic Program Selector): Videoda otomatik program seçici. Auto Rewind: videoda bant bitiminde kasetin otomatik olarak geri sarılma işlemi. Automatic Sweeptune: televizyonda yayın istasyonunu otomatik olarak arayıp bulan ve kilitlenen sistem. Aspect Ratio: Görüntü oranı. Ekran boyunun eni ile olan oranı. Klasik televizyonlarda 4:3’tür. Yeni sistem HDTV’lerde bu oran 16:9 dur. Altenuatör: Zayıflatıcı. Televizyon yayın sinyallerinin kuvvetli geldiği yerlerde sinyali normal şiddetine indirgeyen sistem. Audio: Ses. Yayının ses ile ilgili bölümü. Audio Dubbing: Ses dublajı. Bant üzerindeki orijinal sese videoda ve ya montajda fon müziği yada başka bir ses ilave etme. Auto: Otomatik. Auto Edit: Otomatik kurgu. Audio İnput: Ses girişi. Auto Out: Otomatik kapama. Audio Output: Ses çıkışı. Audio Level: Ses düzeyi kontrolü. Audio Level Control Knobs: Ses seviyeleri ayar düğmeleri. Kayıt anında birinci kanal ve ikinci kanallara kayıt edilen ses seviyelerini ayarlamak için kullanılır. Okuma konumunda da yine ses seviyeleri ayrı ayrı kontrol edilir. Assemble Kurgu: Ses ile görüntünün aynı anda kurgulanması. Düz montaj. -B- Bars: Renk barı. Bar çubukları yedi renk ve bir siyahtan oluşur. Kameranın içinde bulunan bir sistemle kasetin başına kaydedilir. Background: Fon, arka plan. Band: Video kasetlerde kullanılan, üzerine görüntü ve ses sinyallerinin kaydedildiği manyetik şerit. Band genişliği:Her hangi bir ses ve görüntü sinyalinin içinde bulunduğu frekans kuşağı. Battary Pack: Batarya kutusu. Bloop: Mıknatısla manyetik bant üzerindeki kaydı silme. Built-in: Dahili. -C- Camcorder: Camera+ recorder Channel: kanal. Chrominance: Renk bilgisi Clear: silme, temizleme. Clock: Saat. Close Up: Yakın plan çekim. Ekranın alt sınırı çeneden kesilir üst sınırı alından saçın bittiği yerden kesilir. CCD: Charge Coupled Device. Kamerada resmin elde edilmesini sağlayan görüntü Chip’i Coaxial: Televizyon ve video bağlantılarında kullanılan kablo. Counter: Sayaç. Mekanik yada elektronik olarak çalışır. Kafa önünden geçen band uzunluğunu inç ( Conter Reset: Sayaç sıfırlama. Çınlama:Sesin 50 milisaniyeden kasa aralıklarla yansıyarak sönmesine denir.çınlama fazla ise perde,halı,kumaş kullanılarak yansımalar azaltılabilir.Eğer çınlama hiç yok ve biraz çınlama isteniyorsa yani seslerin büyük bir bölümü yutuluyorsa sesi yansıtıcı parlak levhalar kullanılabilir. Çekim:Planların her bir tekrarına çekim denir.Plan bir tanedir çekimler birden fazla olabilir.Oyundaki aksaklıklardan kaynaklanan her hangi bir problem planın tekrar çekimini gerektirecektir.Bu tekrarlar doğru yapılana kadar sürer. Örnek: Sahne 1/plan 1/çekim1,sahne 1/plan1/çekim2,sahne 1/plan1/çekim3. -D- Data: Veri, bilgi. Data Screen: Veri ekranı. Date: Tarih. Videoda veya kamerada tarih ayarı. DBS: Direct Broadcast Satalite. Uydu televizyon yayınları, televizyon sinyallerini uydudan direkt olarak evlerdeki antenlere gönderen yayın sistem. Dew: Nem ikazı. Soğuk ortamdan sıcak ortama geçildiğinde kameranın kayıt kafasında nem oluşur. Decoder:Tek sinyal halinde gelen kırmızı, mavi, yeşil bilgiyi ayırarak görüntüyü elde eden cihaz. Desibel: İki güç düzeyini karşılaştıran birim. Digital Counter Memory: Digital sayaç hafızası. Dish Antenna: Uydu yayınlarını almakta kullanılan parabolik anten. Distorsiyon:Seste istenilen dalga şeklinin bozulmasıdır. DNR: Dynamic noise Reduction. Parazit azaltıcı. Yüksek frekanslardaki parazitleri yok eder. Diyafram: kamera ve fotograf makinasında ışık geçirgenliğini kontrol eder. Dowling: Uydudan dünyaya sinyal nakli. Dubbing: Dublaj. Seslendirme. Kayıt kasetine sonradan ses ekleme. -E- Edit: Kurgu, yapılan çekimlerin senaryo dahilinde birleştirilmesi. Eject: Kaset çıkarma düğmesi. Eko:Yankı. Kaynağından çıkan sesin en az 50 milisaniyelik aralıklarla şiddetli olarak tekrarlanmasına denir. Ekolayzer:Sinyalin frekanslarını arttırıp azaltarak sesin rengini değiştirir.Sese derinlik katar Encorder:Görüntü sinyallerini kodlayarak tek bir sinyal haline dönüştüren cihaz. Error: Hata. Arıza. Emty: Boş. Earphone: Kulaklık. -F- Fast Forward: Kaseti hızlı ileri sarma. Fade in-Fade out: Görüntünün yavaş yavaş kararıp açılması. Frame: Kare. Televizyonda bir saniyede 25 kare görüntü geçer. Frekans:Sesin saniyedeki titreşim sayısı. Feedback: Geri dönüşüm Focus: Netlik. -G- Gain: Kazanç. Işığın yetersiz geldiği ortamlarda kameranın özelliği kullanılarak görüntünün video seviyesi kullanılır. -H- Handycam: El kamerası. HDTV: High Definition Television. Yüksek tanımlı televizyon. Daha iyi ses ve görüntü kalitesi sunar. Normal tv sistemleri saniyede 216 mb data nakline izin verir. Yüksek tanımlı televizyonlarda oranları; 1250 satır/50hz (Avrupa ) : 1152 mb 1125 satır/60hz (Japonya ): 1188 mb 1050 Satır/ 59.94 hz (ABD ): 1152 mb Head: Kayıt kafası. Bandı okuyan yada kayıt yapan bir tambur içine gizlenmiş hareketli parça. Head Cleaner: Kafa temizleyici. Çok kullanımdan kaynaklanan parazitleri gidermek için temizleme kaseti kullanılır. Headphones: Kulaklık. Hertz:Frekans ölçüm birimi.Ses kaynağı tarafından 1 saniyede üretilen ses dalgalarının sayısal değeri. Humid: Kayıt kafasında nem biriktiğini gösterir. Sıcaktan soğuğa, soğuktan sıcağa geçişlerde kafa üzerinden nem birikir. Nem oranı arttığı zaman kamera kayıt yapmaz. Kameranın kayda girmesi için kayıt kafasının kurutulması gerekir. -I- IDTV: Improved Definition Television: Geliştirilmiş tanımlı televizyon. İn: Giriş. Montaj yapılacak kasette görüntü veya ses giriş noktası. İnsert: Montaj çeşidi. Time code’ u değiştirmeden aralara görüntü ve ses yerleştirme. İntercom: Kameraman ile yönetmen arasındaki iletişimi sağlayan dahili sistem İris Control: Kamerada diyafram açıklığının ışık şartlarına göre kontrol edilmesi. K- Kadraj: Vizörden bakıldığında görülen en geniş alan. Kamera Tüpü:Kameralarda görüntüyü oluşturan tüp. -L- Limitör:Ses sinyallerinin tepe değerini istenilen sınırda tutar. Line: Hat. Canlı sinyalin gönderildiği hat. LNB: Low Noise Block Converter. Mikrodalga kafa. Uydudan gelen zayıf sinyalleri alır, Yükseltir ve televizyonda izlenebilir frekanslara çevirir. Parabolik antenin odak noktasında bulunur. Loading: Videoya kaset yükleme. LP: Long Play. Ağır kayıt. Kaydı yavaşlatarak kasetin süresini iki katına çıkarır. Lens: Objektif. Mercek. Level: Seviye. Lock: kilit. -M- Memory: Hafıza. Kaydedildi. Manual: El ile ayarlama. Modülasyon:Bir işaretin içerdiği bilginin başka bir taşıyıcı işarete bindirilmesi Monitör: Görüntü işaretinin resim olarak gösteren resim tüpü ve bağlı devreler. Monochrome: Renksiz. Siyah beyaz. Multi Standart: Videonun PAL/SECAM/NTSC standartlarını bünyesinde bulundurma özelliği. Mute: Sesi aniden kesme. -N- Normal: Televizyonla ilgili ses, renk, parlaklık ve kontrast ayarlarını fabrika ayarlarına geri döndüren konum. Next: Sonraki aşama. Ayarlarda bir sonraki aşamaya geçmeyi sağlayan düğme. NTSC: National Television System Comitte. Bu sistemde saniyede geçen çerçeve (frame)sayısı 30 dur. Her kareyi oluşturmak için yatay olarak taranan çizgi(satır) sayısı 525 tir. Amerika Birleşik Devletleri,Kanada, Japonya bu sistemi kullanmaktadır. Noise Filter: Ses filtresi. -O- OSD: on screen displayer. Yapılan işlemlerin ekranda görünmesi. Oparette: Kamerayı açma tuşu. On. Açık. Off: Kapalı. Output: Çıkış. Out: Montaj yapılacak kasette görüntü ve ya ses çıkış noktası. -P- Plan:Kameranın çalışmaya başlamasıyla birlikte stop düğmesine basılana kadar kaydettiği bölüm plan olarak adlandırılır.Sahneyi oluşturan çekimler dizisidir.Planlar kısa sürelidir. Play: Okutma. Videonun kaseti normal hızda okuması. PAL: Phase Alternation Line. Bu sistemde saniyede geçen kare sayısı 25 ve her kareyi oluşturmak için yatay olarak taranan çizgi sayısı 625 tir. Almanya,Hollanda, İtalya ve Türkiye’de bu sistem kullanılmaktadır. Pal sisteme göre bir resim çerçevesi 625 çizgi ile taranır. Bir saniyede 25 kare geçer,böylece yatay taramada bir saniyede 625*25=15625 çizgi meydana gelir. Yarım satır tarama için bir dikey tarama vardır. Preview: Ön izleme. Prova. Picture: Resim. Bir kare görüntü. Pedestal: Kamerayı aşağı- yukarı hareket ettiren tripod. Pause: Videoda görüntüyü kısa süreli dondurma. Power: Güç açma anahtarı. Peaking: Görüntüdeki keskin noktaları seçme konumu. Preset: Fabrika ayarı. Prodüksiyon: Bir eserin ortaya çıkarılması için yapılan gerekli çalışmaların tümü. Program Select Button: Program seçme düğmesi. PTV: Projection Television. Geniş ekrana görüntü yansıtan televizyon sistemi. Push: İtme. Basmak. -Q- Quick Timer: Hızlı zamanlayıcı. -R- Radyo Dalgası:Dalga boyu 3mm’den daha uzun enerji dalgaları. Radyo Link:Radyo tv veya diğer işaretleri bir yerden diğerine göndermekte kullanılan bir radyo verici ve alıcısından oluşan sistem. Review: tekrar izleme. Rec: Kayıt. Receiver: uydu yayın alıcı. Uydu anteninden gelen sinyalleri çözerek izlenebilmesini sağlar. Remote: Uzaktan kayıt. Remote Control: Uzaktan kumanda cihazı. İnfrared ışınlar kullanılır. Reset: Sıfırlama. Rewind: Geri sarma. Reversed İmage Television: Normal görüntüyü simetrik olarak tersine çeviren televizyon. RF: Radyo Frequency. radyo frekansı. RF: kamerada bu lamba yandığında kayıt kafası ile band arasında boşluk veya pislik vardır. Kayıt yapılmıyor. -S- Sekans:Planda olduğu gibi kameranın kayda girdiği andan itibaren kayıttan çıkana kadar geçen süredir.Ancak planda kamera çoğu zaman durağan olduğu halde sekansta kamera konuya göre yaklaşıp uzaklaşabilir ve çoğunlukla da kameranın kendi gövdesiyle sağlanan kaydırmalar kullanılır. S Band: Kablolu yayın bandı. Scaning: tarama. Screen: Ekran. Search: Arama. SECAM: Sequential Colour With memory. Bu sistemde, saniyede geçen kare sayısı 25 tir. Her kareyi oluşturmak için yatay olarak taranan çizgi sayısı 819 dur. Fransa,Rusya ve eski doğu bloku ülkelerinde kullanılmaktadır Set: Ayarlama. Stop: Durdurma. Shift: Kaydırma. Servo: bandı ileri geri saran motorla bandın geçiş süresini ayarlayan motor senkron çalışır. Bu uyarı yandığında senkron bozulmuş demektir. Shutter: Elektronik örtücü hız. Hareketli cisimlerin net kaydedilmesini sağlar. Televizyon sisteminde resim, geçmeli tarama denilen bir yöntem ile üretilir. PAL sisteminde saniyede 25 kare resim üretilir ve her bir kare iki alana bölünür. Bu alanların açık kalma süresi 1/50 (1/60) saniyedir. Örtücü hız işlemiyle bir alanın açık kalma süresi azaltılabilir. 1/60,1/120,1/250,1/500,1/1000,1/2000,EVS,(clear scan),50.3,50.4...201.4 MHZ Slow Motion: Yavaş gösterim. SP: Standart Play. Standart kayıt. Snopsis: Senaryonun ana fikrini belirten kısa bir özetidir. Start: Başlama. Başlatma. Standby: Hazır halde bekleme. Hazır olma. Still: Görüntüyü kısa süreli durdurma. Store: Kaydetme. Strobe: Kare kare kaydetme. Görüntü efekti.Kesik kesik kaydetme. StoryBoard:Çekilecek görüntünün önceden saptanarak çerçevelerin çizilmesi Slack: Uyarı lambasıdır. Bant gevşemesi vardır. S-Video: Süper video. Speed: Hız. Soap Opera:Pembe dizilere verilen isim (sabun köpüğü). -T- Tape: Kaset. Tarama:Bir ışık demetinin veya elektron ışınının bir dizi satır halinde düzgün hareketi.Tarama sistemleri tv donatımında resimleri görüntü işaretlerine ve tersine çevirmekte kullanılır. Taşıyıcı:Ses, görüntü, veya başka işaretlerin bindirilebileceği veya modüle edilebileceği, böylelikle içerdikleri bilgilerin yayımlanabileceği bir radyo dalgası. Teknik senaryo:Çekim esnasında kullanılacak kamera hareketleri ve ışıklandırmanın nasıl olması gerektiğini belirten senaryodur. Test Signal: Test sinyali. Sistemler arasındaki uyumu sağlayabilmek için üretilen sinyal. Time Code: Zaman kodu. Kayıt süresini gösterir. TBC: Time Base Corrector. Standart olmayan video sinyal çıkışını numerik “digital” ( sayısal ) kodlara çevirerek hataları düzeltir ve tekrar video sinyaline dönüştürür. Truck: İz. Görüntü veya ses izi. Treatman:Senaryonun ayrıntılı hikayesidir. Trucking Control: izleme kontrol düğmesi. Video okuma yaparken kafanın bant üzerindeki kayıt izlerinin tam üzerinden geçmesini sağlayan ayar potansiyometresidir. Tripod: Kamera sehpası. Kamera üç ayağı. Tuner: Tv ve videoda istasyonların alınabildiği ayar devreleri. -U- UHF: Ultra High Frequency. Ultra yüksek frekans. -V-W- VCR: video kaset recorder. Video kaset kaydedici. Video. VHF: Very High Frequency: çok yüksek frekans. Viewfinder: Kamera vizörü. Stüdyo kameralarının Üzerine takılan 2/3 inç’lik monitör. Video: Görüntü. VTR: Video tape recorder. Yayıncılıkta kullanılan videolar. White Balance: Beyaz ayarı. Renklerin doğru çıkması için her ortamda beyaz ayarı yapılmalıdır. -Z- Zoom: Görüntüyü mercekler yardımıyla yaklaştırma, uzaklaştırma. Zoom Mic: Uzaklığa göre ayarlanabilen ve uzaktaki sesleri alabilen mikrofon. KAMERA VE TARİHİ GELİŞİMİ... TANIM: Mercekler yardımıyla elde edilen görüntüyü elektriksel işlemlerden geçirerek elektronik görüntüye dönüştüren cihaza denir. Televizyondan izlediğimiz hemen hemen her görüntü önce kamera tarafından kaydedilmektedir. Televizyon kameraları üç ana bölümden oluşur. Bunlar; vizör, gövde ve objektif bölümleridir. İlk yıllarda kamera ile gövde yani kaydedici kısmı birbirinden ayrı olarak bulunuyordu. Gelişen teknolojiyle birlikte kamera içinde bulunan görüntü tüpleri yerine CCD (charge coupled device) çipleri kullanılmaya başlandı. CCD çiplerinin ufak olması kamera boyutlarının küçülmesine ve kolay taşınmasına imkan sağladı. Günümüzde tüplü kameralar birkaç televizyon stüdyosu dışında kullanılmamaktadır. Tüplü kameralar fotoelektrik olayına göre çalışır. Kameranın görüntüleyeceği objeden yansıyan ışık ışınları, kameranın merceğinden ve iç optik sisteminden geçerek görüntü tüpüne ulaşır. İç optik sistemine gelen ışık ışınları burada kırmızı, mavi ve yeşilden oluşan üç ana renge ayrılır. Ayrılan renkler kendi görüntü tüpüne ulaştırılır. Siyah beyaz kameralar ise, renk körü oldukları için renklerin parlaklık düzeylerindeki farklılıklar önem taşımaktadır. Çünkü birbirinden farklı iki renk eğer aynı parlaklık düzeyine sahip iseler, farklı iki renk olarak algılanamayacaktır. Günümüzde renkli televizyon kameralarında kullanılan üç tür görüntü tüpü vardır. 1. Plumbicon Görüntü tüpü: 1960’lı yıllarda ortaya çıkan plumbicon tüplerin ışığa duyarlı yüzeylerini kurşunoksit oluşturmaktadır. Tüp boyutu küçük, görüntü kalitesi diğer kamera görüntü tüplerine göre oldukça yüksektir.
Artık günümüzde tüplü kameralar yerine CCD kameralar tercih edilmektedir. CCD kameralarda görüntü tüpü yerine bütünleşmiş “Chip” sistemi bulunmaktadır. CCD ’nin işlevi görüntü tüpü ile aynı olmakla birlikte çalışma prensibi farklıdır. Görüntü tüpünde olduğu gibi CCD’ de de ışığa duyarlı noktacıklar vardır. Pixel’lerin oluşturduğu bu yüzeyde her pixel, nesneden gelen her ışık demetinin miktarına göre çalışır. CCD chip’ lerde foto duyarlılığa sahip yüzeyle doğrudan fiziksel bağlantısı olan depolama çubuğu vardır. Bunlar her pixel deki ışık düzeyini elektrik akımına dönüştürür. Pixel’ler gelen ışıkla şarj Olur. Teorik ömrü sonsuzdur. Chip’in üçüncü tabakası çıkış sinyalinin oluşturulduğu yerdir. Burada depolama çubuğundan gelen düşük güçteki elektrik akımı yükseltilir ve aynen tarama sistemli görüntü tüplerinde olduğu gibi resim taranarak görüntü elde edilir Tüplü kameralarda olduğu gibi bir chip’li yada üç chip’li CCD kameralar vardır. Tek chip sisteminde, tüm renkleri aynen tek tüplü kameralar gibi yeniden üretir. Üç chip’li de ise iki farklı yapı bulunabilir. Ya chip’lerin her biri temel renklerden (mavi, kırmızı ve yeşil)bir tanesini yeniden üretir ya da iki chip yeşil veriyi kodlarken üçüncü chip kırmızı ve mavi renkleri kodlar. CCD kameraların tüplü kameralara göre önemli avantajları vardır. Öncelikle çok daha küçük yer kaplarlar ki bu da daha küçük ve daha hafif kameraların üretilmesine izin verir. cam yapıdaki görüntü tüplerine kıyasla CCD chip’leri, özellikle ENG(elektronik News Gathering-elektronik haber kamerası) ve EFP(Elektronik Field Production-elektronik prodüksiyon kamerası) kameralar için ideal bir düzenek sunar. Üçüncü olarak CCD kameralar çalışırken daha düşük bir enerji harcarlar. Batarya kullanıldığında uzun süreli çalışma imkanı sunar. Son olarak CCD kameralarda yanma ve görüntü hatırlatma olayına rastlanmaz. Bununla birlikte görüntü tüpleri daha yüksek çözünürlülük sağlarlar. Bu nedenle bazı yüksek kaliteli stüdyo kameraları CCD den ziyade tüplü kameralardır. Ancak CCD teknolojisi geliştikçe sağladığı üstün avantajlar nedeniyle görüntü tüplerinin kullanımının azaldığı ve yok olmaya yüz tuttuğu görülmektedir. TELEVİZYON VE TARİHİ GELİŞİM... Tanım : Elektromagnetik dalgalar yardımıyla uzaktaki sesle beraber görüntüyü alan araçtır. Tele yunanca da uzaklık , video kelimesi de görme demektir. Bu bakımdan televizyon kelimesi uzaktan görme anlamına gelir. Görünen resmin yan yana gelmiş yüz binlerce küçük noktalardan meydana geldiğini kabul edecek olursak ; bu yüz binlerce noktanın her birinin renkleri açıklık ve koyuluğun birbirinden farklı olur. Bu farklı noktalar kameralar yardımıyla elektrik enerjisine çevrilip elektromagnetik dalgalarla uzaklara iletilir. Atmosferde boşlukta ilerleyen elektromağnetik dalgalar,televizyon alıcısında aynı sıra ve özellikte noktalar meydana getirirlerse esas resimlerin benzerleri elde edilmiş olur. TV TARİHİ GELİŞİMİ... Televizyonun keşfi 1893’lere kadar götürülür. Paul NİPKOW’un Almanya’da ışık enerjisini elektrik sinyallerine dönüştüren bir alet keşfetmesi televizyonun doğuşu olarak kabul edilir. Bununla birlikte, televizyonun çalıma mekanizmasının temeli olan tarama sistemi, ilk kez 1926’da JOHN L. BAİRD tarafından Londra’da kullanılmıştır. Türkiye’de ilk televizyon yayını İstanbul Teknik Üniversitesi tarafından 9 Temmuz 1952’de yapılmıştır. İTÜ Yüksek Frekans Tekniği Kürsüsü Profesörü Mustafa SANTUR çalışmaları yönlendiriyordu. 1952’de başlayan yayınlar akademik yıl içinde, arada bazı kesintilerle, 1971’e kadar devam etti. Bu yayın eğitim, araştırma ve deneme amaçlı kullanılıyordu. Profesyonel amaçla ilk televizyon yayını 31 Ocak 1968‘de Ankara’da TRT tarafından başlatıldı.1971’de PTT linkleriyle TRT Ankara televizyonunun yayınları İstanbul’a ulaştırıldı. Siyah beyaz yayın yapan TRT 1983’te renkli yayına geçti. 1986’da Türkiye’nin kültür hayatına katkıda bulunmayı amaçlayan “ TRT2” kanalını, 1989’da ise eğitim ve spor ağırlıklı “ TRT3” kanalını yayın hayatına soktu. Güneydoğu Anadolu Projesine katkıda bulunmak amacıyla 2 Ekim 1989’da “GAP TV” ismiyle yeni bir kanalını yayın hayatına başlattı. Ardından örgün eğitime yardımcı olmak ve yaygın eğitimi ülkenin her köşesine ulaştırmak için “ TRT 4”kanılı yayın hayatına başladı. 1990 ‘ da Avrupa ve Kuzey Afrika ülkelerinde yaşayan Türklere yönelik TRT İnternational (TRT – İNT ) adıyla bir sınır ötesi uydu yayını başlattı. 1990 ‘ lı yıllara kadar yayımcılığı elinde bulunduran TRT, özel televizyonların (ilk yıllarda yurt dışından uydu aracılığıyla) yayınlarının başlaması ile TRT hakimiyeti sona ermiş oldu . FİLM KAMERALARI... Film kameraları yapısal olarak fotoğraf makinelerine çok benzerler. Objeden yansıyan ve mercekten geçen ışık ışınları, Gümüş, Bromür, İyodür ve klorür maddelerinden oluşan filmin duyarlı yüzeyine düşer ve kimyasal reaksiyon sonucu görüntünün negatifi oluşur. Çekilen film, banyosu yapılarak kullanıma sunulur. Film kamerasının çalışma prensibi, görüntüyü karelere bölmektir. Bir film şeridi, kameranın merceğe açılan penceresi önünden, saniyede 24 kare görüntü alacak şekilde geçirilir. Bu bir motorla veya mekanik bir düzenekle sağlanır. Ancak böyle sürekli bir hareketle akan filmin üzerine net görüntüler almak olanaksızdır. Film kamera penceresi önünden geçerken gerekli pozlanma süresi boyunca hareketsiz kalmalıdır. Bu süre ise 1/50 saniyedir. Yani film kamera penceresi önünde saniyenin 50’de birinde durur, pozlanır ve tırnaklar aracılığıyla aşağı iner. Filmin bu aşağı iniş hareketi sırasında mercekle olan bağlantısının kesilmesi gerekmektedir. Aksi halde film sadece dururken değil hareketli iken de mercekten gelen ışıkla etkilenir ve bulanık çizgiler halinde bir görüntü oluşur. İşte bunu engellemek için mercekle film arasında düzenli olarak dönen ve ışık geçirmeme özelliğine sahip örtücü bir parça vardır. Film kamera penceresi önünde durduğu anda örtücünün dolu yarısı mercekle film arasından çekilir. Film, yukarıdan aşağı bir görüntü karesi kadar inerken örtücünün dolu yarısı mercekle film arasına girerek filmin üzerine ışığın gelmesine engel olur. 8mm, 16mm, 35mm, 70mm’lik kamera SİNEMA TARİHİ Gelişmeler birbirini takip ederken Fransız fizyolog Etienne Jules Maney , 1882‘ de dizi fotoğraflar çekmeye yarayan fotoğraf tabancasını geliştirir. Fotoğraf tabancası her 70 saniyede bir kere görüntü alabiliyordu. Ardından ABD’ li George Eastman Amerikalı mucit Thomas Alva Edison Teknik anlamda bu gelişmeler içerikte de yeni yeni yöntemler deneniyordu sinema ile ilgili teknikler bulunurken rastlantılarda etkili olmuyor değildi. Mesela kamera yoluyla elde edilebilecek hilelerin çoğunu keşfeden Melies’ e bu fırsatı veren rastlantı şuydu: Melies çekim yaparken kamerası arızalanır yeniden çalıştırıncaya dek geçen sürede, hareketler, olaylar değişir. Çektiği filmi seyrettiğinde bir kadının aniden erkeğe dönüştüğünü görür. Böylece hareketli resim tekniğinin gerçekte var olmayan olayları yapabileceğini anlar. Dünya’ da bu gelişmeler olurken Osmanlı Devletin’ de de gösteriler başlar. İlk olarak Romanya uyruklu olan Sigmund Weinberg Gösterileri düzenler 1. Dünya Savaşı’ na kadar sadece dışarıdan gelen filim göstermekle yetinirler. Film yapımına ise Osmanlı devleti’ nin 1. Dünya Savaşı’ na girmesiyle başlar. 1876 – 1877 Osmanlı – Rus savaşında Osmanlı’ nın yenilgiye uğramasıyla Ruslar vardıkları en ileri bölge olan Yeşilköy’ e bir anıt dikerler. Savaş bakını Enver Paşa Osmanlı Devleti’ nin 1. Dünya Savaşı’ na girmesiyle Rusların Yeşil Köy’ deki Ayestefenos anıtının yıkılmasını emreder. Bu anıtın yıkılmasının filme alınmasını ister. Film yapımının araç ve gereçleri Viyana’ dan temin edilir. Sinemacı yedek subay olan Fuat Özkınay 14 Kasım KULLANIM ALANLARINA GÖRE KAMERA ÇEŞİTLERİ1- Profesyonel ( broadcast) kameralar 2- Sinema kameraları 3- Yarı profesyonel ve amatör kameralar 4- Güvenlik kameraları 5- Su altı kameraları 6- Tıpta kullanılan kameralar. 1-PROFESYONEL KAMERALAR: Televizyon yayın kuruluşlarının, prodüksiyon şirketlerinin kullandıkları kameralardır. Görüntü kalitesi diğer kameralara göre çok daha iyidir. Uzun süreli kullanıma müsaitlerdir. En az iki kanal ses alma özelliğine sahiptirler. Maliyetleri çok yüksek ve komple bir sistemi gerektirdiği için sadece yayın, prodüksiyon kuruluşları ve resmi kurumlar kullanmaktadır. 2- SİNEMA KAMERALARI: Farklı bir kayıt sistemiyle çalışır. Çalışma sistemi fotograf sistemine dayanır. Kayıt materyali ise makaralı filmlerdir. Sinema yapımlarında kullanılır. Kayıtta film kullanıldığı için hatalı çekimlerde geri alma imkanı yoktur. Kaydedilen film yanlış çekildiyse bir daha üzerine kayıt yapılamaz. Bu nedenle maliyeti yüksektir. Görüntü kalitesi kullanılan filme bağlı olmakla birlikte diğer kameralara oranla daha kalitelidir. En fazla görüntü derinliğine sahip olan kameralardır. 3- YARI PROFESYONEL VE AMATÖR KAMERALAR: Kullanımı en kolay olan kameralardır. Amatör insanların kullanılabileceği yapıya sahiptir. Kullanım alanları ferdi olarak insanların gezdiği, gördüğü yerleri kaydetmek için, aile fertlerini ve özel günlerini kaydetmek için, düğün salonlarında... kullanılabilir. Boyutları farklılık gösterir. Omuzda kullanılanları olduğu gibi el kameraları da bulunur. Piyasada en çok çeşide sahip ve en ucuz olan kameralardır. Otomatik ve manuel fonksiyonları sayesinde herkes rahatlıkla kullanabilir. Yerel yayın kuruluşlarında ve ajansların taşra teşkilatlarında yarı profesyonel kameralar kullanılmaktadır. 4-GÜVENLİK KAMERALARI: Özel korunması gereken bölgeler, stratejik öneme sahip kamu kurum ve kuruluşları, askeri bölgeler, büyük ticaret merkezleri ve kamuya açık yerlerin güvenliğini sağlamak için kullanılan kameralardır. Kapalı devre yayın sistemiyle çalışır. Mekanın genelini görebilecek bir noktaya konumlandırılarak o mekandaki hareketliliği tek bir kontrol merkezine iletir. Farklı noktalardaki kameralardan alınan görüntüler bir merkezde takip edilir. 5-SU ALTI KAMERALARI: Işık ışınlarının su altında kırılma açıları su üstüne göre farklılık gösterir. Su altındaki ışık ışınlarının kırılmalarına duyarlı ve su altında çalışma düzeneğine sahip kameralardır. Genelde keşif ve belgesel yapımlarında kullanılır. 6- TIPTA KULLANILAN KAMERALAR: İnsanların iç organlarının rahatlıkla gözlenmesine ve hastalığın teşhisine yardımcı olan kameralardır. Ebatlarının çok ufak olması sayesinde iç organların görüntüsü alınabilir. 2.BölümTEMEL BİLGİLER VE KURALLAR KOMPOZİSYON VE KOMPOZİSYON KURALLARIGörüntü düzenleme sanatına kompozisyon denir.Bir çerçeve öncelikle sahnenin bir bölümünü alacak şekilde düzenlenir. Çerçeve içerisinde yer alan objelerin üzerine yüklenmiş ayrı ayrı anlamlar vardır. Verilmek istenen mesaja uygun olarak anlamlandırılan objelerin de kendi içerisinde önem sırası vardır. Kompozisyon kurallar bütünüdür. KOMPOZİSYON KURALLARI | ||||||||||||||||||||
